گردونه ی ماه یا اسطوره میترایی ؟

نویسنده : آتران شهبانوی زرتشتی
این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید
....

ابوریحان بیرونی،می نویسد که ایرانیان در روزگار او می پنداشتند که گردونه ماه را گاوی از روشنایی که دو شاخ زرین و ده پای سیمین دارد،می کشد.این گردونه در شب شانزدهم دی ماه به مدت یک ساعت پدیدار می شود و کسی که به آن بنگرد،هر آرزویی که داشته باشد،برآورده می شود.
این سخنان ابوریحان بیرونی،شما را به یاد جشن زادروز مسیح و بابانوئل نمی اندازد؟! که خود از اندیشه های میترایی سرچشمه می گیرد.همان گونه که پیش تر هم گفتیم، در بینش میترائیسم، ورزاو،گاویست که به دست میترا،برای حاصل خیز کردن کشتزارها کشته می شود.پس چگونه است که این داستان میترایی را با برگردان های نادرست اوستایی درهم آمیخته و چنان که بیرونی نوشته است،مردمان آن را زرتشتی می دانسته اند؟!
پس از آن که کوچ نشینان ایرانی، ساختن گردونه های جنگی را آموختند،ایزدان را نیز گردونه سوار انگاشتند.برای نمونه گفته شد که گردونه ی میترا را اسبانی سپید با نعل های سیمین و زرین بی سایه، در پهنه آسمان می کشند.با این وجود،در اوستا هیچ سخنی از گردونه ی ماه نیست.
در جشن سال نو مسیحیان،انگاشته می شود که در شب سال نو،بابانوئل سرخ پوش، با کلاهی مخروطی، سوار بر گردونه ای در آسمان به پرواز درمی آید و وارد خانه می شود و برای کودکان هدیه ی سال نو می آورد.
سرخی تن پوش بابانوئل، رنگ شادی و تن پوش میترا و ایرانیان است که در جشن ها به تن می کردند.کلاه بابانوئل نیز کلاه میتراست که در نگاره های کهن و تندیس های او نمایان است.گردونه ی بابانوئل نیز همان گردونه ی میتراست.گرچه همانگونه که در مهریشت نمایان است، گردونه ی میترا مینوی(معنوی) اما گردونه ی بابانوئل مادی انگاشته شده اند.
این که ابوریحان بیرونی،به راستی چه کسانی را دیده است(زرتشتیان،مهرآیینان،یا ترسایان را ؟) و نیز این که به راستی ماه را سوار گردونه می دانستند یا مهر یا بابانوئل را....(؟!) در این نگاشته ها روشن نیست.
آنچه که روشن است، دربسیاری از نگاشته های بیرونی، به سبب آشنایی اندک او با فرهنگ کهن ایرانی و اوستایی، لغزش هایی دیده می شوند و نباید آنها را حقیقت دانست.
اما از آنجا که برای نگاشتن پژوهش ها نیازمند بررسی تمام نوشتارهای کهنیم، بایسته است، نوشته های بیرونی نیز بررسی شوند.همین آمیخته های نوشتارهای بیرونی و... می تواند رهگشای بسیاری از پژوهش ها باشد.اما بایستی دانست که خود نوشته های ایشان (و...) حقیقت و 100 درصد درست نیستند و باید بین داده های موجود، راستی ها را سوا کرد و پذیرفت.
............................................
یاری نامه:
1.اوستا:کهن ترین سرودها و متن های ایرانی/گزارش و پژوهش جلیل دوستخواه – (ویرایش 2) – تهران:مروارید،1371.
2.دانشنامه ایران باستان:عصر اوستایی تا پایان دوره ساسانیان/پژوهش و نوشته هاشم رضی.-تهران:سخن،1381.
3.زرتشت،پیامبر سرزمین جاوید/نویسنده:زهرا رهبرنیا-مشهد:آهنگ قلم،1387.
4.آئین اوستا(ایران،هفت هزارسال پیشینه تمدن)/نوشته سیاوش اوستا-چاپ سوم:با اضافات زمستان 7024 آریایی میترایی – گردآورنده:شارمین مهرآذر.
5.جهان بینی اشوزرتشت/موبد دکتر اردشیر خورشیدیان-تهران:فروهر،1383.