نیاکان ما هرگز دانش خود از کس دریغ نمی داشتند ، آنچه می دانستند و می یافتند مردمان را می گفتند و می آموختند . چه نامه های گرانبهایی که نوشتند و بسا اندرزهای سودمندی که بیادگاران نهادند و رفتند و ما را از آزمایش دگرباره بی نیاز ساختند . چندان در این راه و روش کوشش داشتند که اگر کسی از ایشان چیزی دریافتی و یا به دری از دانش رسیدی و در بیابانی بودی از بیم آنکه مبادا از یاد رود و آیندگان از آن آگاه نگردند ، دریافته بر سنگها نوشتی و تخم دانش در ویرانه ها کشتی . دانشمندان این زمان را درفش دانش و فرزانگی آنگاه تابان گردد که روش نیاکان پویند .

دادبه پارسی

در سخنان نغز خود تا توانید دم از واژه‏‌هاى پارسى زنید و دیگران را هم وادارید که تا "دانش و کردار" هست "علم و عمل" نگویند و تا "پیکر زیبا و جان و اندیشه‌ی توانا و روانِ روشن" هست "بدن و روح و فکر و قادر و ضمیر منیر" ننویسند. "این بنده" را "اینجانب" نسازند و "طا" را به جاى "تا" بر سر "تهران" ننهند و "صاد و فا" را به سینه و دل "اسپهان" نگذارند و "سد و شست" را با "صاد" ننگارند.

عباسعلی کیوان قزوینی

وقتی من در یک نما از تلویزیون کویت دیدم که عراقیها در یکی از مناطق ایران پرچم خودشان را برافراشته اند و تلویزیون های بیگانه مانند کویت این صحنه ها را با آب و تاب تعریف و تفسیر می کردند خون درون رگهایم بجوش آمد . آنجا بود که حس کردم خاک وطن مانند گوشت تن است و دادن این خاک همانقدر دردناک است که یکی از اعضای بدن را از دست بدهیم .

روانشاد ناصر حجازی ، ورزشکار ایرانی

ای انسان ! تو بیژن هستی، نفس تو افراسیاب تو است که تو را در چاه خود زندانی کرده است . شیطان به صورت و هیٔت اکوان دیو بر سر چاه تو آمده ، سنگی گران بر آن نهاده است . آنچنان سنگی که مردان جهان را زور جنبانیدن آن نیست و رستمی چون پیر و مراد طریقت تو باید تا آن سنگ بردارد و تو را از ترکستان طبع حیوانی به ایران شریعت اسلامی بیاورد و پیش کیخسرو روح جای دهد و آنگاه جام جم را بر کف دست تو بنهد تا به رای العین و چشم دل خورشید حقیقت را ببینی .

عطار نیشابوری

(نثر : بهروز ثروتیان)

بدانید که برافتادن حکومت‌ها نخست از بیکار رها کردن مردمان و سرگرم نساختن ایشان به کارهای سودمند آغاز شده است. اگر بیکاری در مردمان رواج یافت، از بیکار ماندن، درنگریستن به کارها و باریک شدن در کار فرمانروایی برخیزد.

اردشیر بابکان

تمدن جهان غرب و به ویژه کشورهای اسلامی، وامدار فرهنگ، اخلاق، ادب و هنر ایران بوده و هست. افراد سرشناسی از خاندان برمکیان و نوبختیان و دیگر ایرانیان، تمامی فرهنگ و ادب غنی ایرانی، اندرزنامه‌ها و پندنامه‌ها را از متون پهلوی به عربی و حتی یونانی ترجمه کردند. مرزهای فرهنگی ایران به مراتب فراتر از مرزهای سیاسی ایران کنونی است و آثار و پیامدهای مطلوب آن،‌ هنوز هم در هند، پاکستان، افغانستان، آسیای میانه، کشورهای عربی خلیج فارس، ترکیه، عراق، سوریه، لبنان و حتی یونان و مصر و امروزه نیز در امریکا، کانادا، استرالیا و کشورهای خاور دور و اروپا دیده می‌شود.

داریوش فرهود ، پزشک دانشمند

در یکی از سفرهایم با یک پروفسور عربستانی آشنا شدم که در لبنان و عربستان و آمریکا دفتر پشتیبانی از معلولان داشت . از من خواست تا به ‏ازای همه ی امکانات رفاهی و مالی، برای جامعه ی معلولان به نام کشور عربستان خدمت کنم اما من نپذیرفتم و گفتم که من هر کاری که می کنم برای کشورم ایران است .

شادروان جهانبخش صادقی – نگارگر ایرانی

این فرنگیان همچنان که هندوستان را به مکر و خدعه و تزویر و نیرنگ مسخر کردند، میخواهند ایران را نیز مالک و متصرف شوند اگر فکر می نمایید که فرنگی صاحب حسن سلوک است، بدانید چنانچه بر ایران غالب و مسلط گردد، شما صاحب مناصب عالیه نخواهید بود. آنان همه شما را می کشند و احدی از شما را زنده نخواهندگذاشت ... اگر العیاذبالله، فرنگی ایران را مالک شود، برای اینکه خاطرش کاملا جمع شود، اسلام را بر می اندازد و بزرگان ایران را خوار و ذلیل می سازد.

کریم خان زند

به پنچ چیز مرد را دانا شناسند ، یکی آنکه به چیز رفته و گذشته اندوه نبرد ، دودیگر آنکه به چیزی که آمده دروغ(خطا) نیندیشد ، سدیگر آنکه به آمده خرسند(قانع) باشد ، چهارم به آن امید دارد( داشته باشد) که سزاوار بودن است (فناناپذیر است ) ، پنجم در رنج و سختی آرام باشد و در نیکی (نعمت) مستی نکند .

اوشنر دانا

فرزندانم اصرار دارند که بیایید تا ما در سال‌های کهولت، نگهدار شما باشیم ولی من نمی‌روم. معتقدم ایرانی باید در ایران بماند و با خوب و بدش بسازد. کما اینکه مرا از لس‌آنجلس و ژاپن برای استادی خواستند اما نرفتم و ماندم . بدانید که ایران می‌ماند و نمی‌میرد. مثل ققنوس است. ممکن است چون خاکستر شود اما دوباره سر برمی‌آورد و زنده می‌شود. ایران دوره‌های سخت چون حمله اسکندر و مغول و در دوران معاصر روس و عراق، به خود زیاد دیده است.

شادروان احمد اقتداری

اکثر حاملان علم و دانش در میان امت اسلامی از ایرانیان بودند. مگر موارد نادری که بسیار اندک است. اگر در میان آنان کسی از لحاظ نسبی عرب است از نظر زبان و پرورشگاه و استادان و آموزگاران عجم است. در حالی که امت مسلمان عرب است ... احدی غیر از عجم به حفظ و تدوین و دانش نپرداخت.

ابن خلدون

يكي از خصوصیات ممتاز دانشمندان و انديشمندان راستين ايراني، آزاد انديشي و مردم گرایي است. كه نماينده وسعت نظر بي انتها و رهایي يافتن از قيود دست و پاگير محدود مربوط به قبيله و گروه و نژاد و شهر و قوم و مملكت و مكتب و توقف نكردن آنان در مراحل مختلف زندگي فريبنده مادي مي باشد . اين خصيصه ی آموزنده و آموزنده جهاني كه راهنماي سعادت بشري و شيوه ی راستين رسيدن به مدارج عالي كمال معنوي است بدون مطالعه و تفحص و تعمق وسيع وهمه جانبه و همچنين تامل و تهذيب و كوشش و جهش فكري و عملي بي وقفه و بي غرضانه و خالي از تعصب امكان پذير نيست .

عبدالرفیع حقیقت

خاستگاه آریاییان فلات ايران بوده و همه‌ي کوچ‌ها از این فلات به جاهای دیگر انجام گرفته است. اين مردم در پايان يخبندان كه نزدیک 12 هزار سال پیش بوده، در ايران مي‌زيسته‌اند. با نگاه به اينكه هر چه به گذشته برگرديم هوا سردتر بوده، بنابراين اين خاستگاه مي‌بايستي در جنوب ايران بوده باشد كه هوا گرم‌تر بوده است، و کم‌کم با گرم‌تر شدن هوا اين مردم به سوی شمال آمده و به مركز فلات ايران رسيده‌اند و سپس با پیدایش گرماي بسيار بالا در میانه هزاره‌ي پنجم ق.‌م، به سرزمین‌های شمالي تا شمال اروپا کوچیده‌اند. براي مردمان ایرانی خاستگاهي جز فلات ايران نمي‌توان اندیشید و در آغاز تمدن پراكندگي ایرانیان به شرق و غرب آغاز مي‌شود.

دکتر جهانشاه درخشانی

اکابر و افاضل متفق اند که شاعری در مدت روزگار اسلام مثل فردوسی از کتم عدم پای به معموره وجود ننهاده و الحق داد سخنوری و فصاحت داده و شاهد عدل بر صدق این دعوی کتاب شاهنامه اوست که در این پانصد سال گذشته از شاعران و فصیحان روزگار هیچ آفریده را یارای جواب شاهنامه نبوده و این حالت از شاعران هیچکس را مسلم نیست و این عنایت خداوندگار فردوسی بود .

دولتشاه سمرقندی

ما خودمان را با جامعه ایران، همزبان و هم کیش و هم دل و همراه می‌بینیم. ببینید که چقدر از هموطنان ما در جبهه جنگ تحمیلی شهید شده اند و همین الان هم در سوریه می‌جنگند، چند نفر از مهاجران با سختی ها و دشواری های زیاد، در سال‌های سخت، برای سازندگی و بازسازی کشور کار کردند. ما احساس می‌کنیم که جامعه ایران برای ما نزدیک ترین هستند، اگر از مهاجران افغان هم بپرسید که نزدیک ترین کشور به شما کدام است، می‌گویند ایران.

محمدکاظم کاظمی سراینده ی افغان