ریشه واژه شنبه و شیوه نامگذاری روزان هفته بر شالده نامان گدان و خورشید

Question

درود،

آیا ریشه واژه شنبه هند و اروپاییک است و از زوانان هند و اروپاییک به سامیک رفته است؟ یا ریشه از آغاز سامیک بوده است؟  نمونه وار اندر این نوشتگ (https://vista.ir/w/a/16/hl0sx) پهیکارده اند که ریشه شنبه، اوستاییک (šanmaiyō اندر مهریشت ۲۴ به مانیک بریده، بخش، شیار؟) است (؟)

اگر ریشه سامیک است، میتوانیم واژگان کیوان شید، مهرشید، ماه شید، بهرام شید، تیر شید، هرمز شید، و ناهید شید را برای روزان هفته اندرورزاندن. آیا شایا است که شیوه نامگذاری روزان هفته بر شالده نامان گدان (gadân) و خورشید، اندر زوانان اروپاییک (Saturn, Sun, Moon, Mars, Mercury, Jupiter, Venus) از ستاره شناسی ایرانیک گرفته شده باشد؟

همچنین پهیکارده اند که نخست اندر شهرایینی میان رودان (مانند سومر و بابل)، نامان گدان و خورشید را برای نامگذاری روزان هفته اندرورزاندند، و سپس رومیکان آن شیوه نامگذاری را  برخونباندند (نمونه وار، پیوند https://en.m.wikipedia.org/wiki/Week را دنبال کنید)، بژ اگر چنین باشد، چرا اندر زوانان اربیک و ابریک، چشپری (cešpar) از نامان گدان و خورشید نیست؟

Answer 1

andar in andiša am ke âyâ behtar nist ba jây e ruzân e hafta az si ruz e mâh bahra barim mânad e canab e zartoštik. agar šanbe/a âmticikâna riša ye irânik dârada bâšad xub ast. keyvân nâirânik ast.

Comments

sepâsmand am. nâmgodâri bar šâloda ye canab e zartoštik basyâr xub ast. beež xubi ye andarvarzândan e haft ruz e hafta, ba si ruz e mâh in ast ke haft nâm râ âsântar az si nâm mitavân ba yâd sepordan.

âyâ riša ye vâža ye kayvân ilâmik ast yâ sâmik? (payvand e https://www.vajehyab.com/wiki/کیوان râ donbâl kon id) hamconin pahikârda and ke kayvân az do baxš e kay (šâh) + bân = negâhbân e šâh? sâxta šoda ast? payvandân e https://fa.m.wiktionary.org/wiki/کیوان o https://www.vajehyab.com/dehkhoda/کیوان râ donbâl kon id.

---

درود 

دوست گرامی کیوان واژه ای پارسی است.

کی(پادشاه،خسرو) + وان(بان،پان،نگهبان)

وان از ریشه بانستن یا وانستن گرفته شده به مانای نگهبان پادشاه.