اوستایی نوین (نسخه آرشیو)

Question

الفبای«اوستایی نوین» نسخه‌ای بهسازی‌شده و ویژه از الفبای کهن اوستایی است که برای نوشتن زبان فارسی و هم چنین دیگر زبانهای ایرانی ساخته شده است. هدف از اینکار، پردازشِ الفبایی بوده که از سویی کارایی فنی بالایی داشته باشد و از سویی الفبایی بومی باشد تا از فرهنگ کهن خود دور نشویم.

در این نسخه از الفبایِ اوستایی، کوشش شده تا با کمترین دگرگونی در نویسه‌ها، چهره و بنیاد الفبایِ کهن اوستایی آسیب نبیند و از سویی هم با محصولی مدرن و امروزی روبرو باشیم تا بتوانند سلیقه‌ی گوناگون افراد را برآورده کند و چهره‌ای امروزی و نوین برای این الفبایِ کارآمد، زیبا و کهن ساخته شود.

این ویرایش کهنه این الفبا است برای دیدن ویرایش جدید به لینک زیر بروید:

اینجا 

پیروز و سرافراز باشید.

Answer 1

drud,

andar rây e man, mâ nemitavân im barx i nevisagân râ, eevâz cun, âmuxtan e ânân, kam i došxvâr ast, vandâvâr [arbitrarily], tarâdisândân. 

nemunavâr, nevisa ye n, andar avestâik, yak kaša ye istâ ast. nevisagân e i ye kutâh, o i ye kašida, hicyak mânand e yak kaša ye istâ, nist and. agar har se nevisa râ, hamân guna ke hast and, benemâyân im, bâ hic nevisa ye digar i, nâdorostâna pendârda nešav and. eevâz, bây im, negârikvâr [graphically], har nevisa râ bâ râyâna, farandâxtan o behdisândan. 

bây im, har 55 nevisa ye avestâik râ, barây e andarvarzândan andar neveštagân e fandâvarigân, mânand e afmâreš, niyâdšenâsi, âxšigšenâsi, meerâz, o digar dânešân, bâzzivândan. barx  i az nevisagân e yunâik ham, ke emruza, gostardagvâr o farâpâtramikvâr [internationally], barây e neveštagân e fandâvarigân, andarvarzânda mišav and, kamâbiš hamdis hast and, nemunavâr, 

(bozorg nevisagân? frâzik nevisagân? [uppercase letters]): 

[lambda] o [delta] 

[epsilon] o [xi]

[phi] o [theta]

[gamma] o [tau]

[omicron] o [theta]

(kucak nevisagân? frudik nevisagân? [lowecase letters]):

[phi] o [theta]

[xi] o [zeta]

[xi] o [epsilon]

[nu] o [gamma]

[psi] o [phi]

[upsilon] o [nu]

[omicron] o [sigma]

[kappa] o [chi]

[eta] o [pi]

[delta] o [sigma]

agar in nevisagân râ, ba jây e tarâneveštan, bâ qarv [pen], ruy e yak roxna [paper], benevis im, ba hammânandi e ânân, xvâh im paybordan.

inpadižag, nemitavân im nevisagân râ, eevâz cun âmuxtan e ânân, kam i došxvâr ast, vandâvâr tarâdisândân. conânce nevisagân avestâik râ, az kudaki, andar âqâzik âmuzešgâh [elementary school] o âmuzešgâh e pasin [high school], beâmuz im, hicyak az nevisagân e avestâik, bâ yakdigar, nâdorostâna nexvâh and pendârda šodan.

55 nevisa ye avestâik e sâxta šoda, andar payvand e zir râ, bebin id. andar rây e man, nevisagân râ vâxvâr [correctly], behdisânda and.

Comments

درود بر شما

من فینگلیش خوانیم بد است ممکن است درست گفته‌هایتان را درنیافته باشم پس همین اکنون اگر پاسخ نادرست به گفته ‌‌‌‌‌تان دادم ببخشید.

**********************************

هدف من ساخت نسخه‌ای از خط اوستا برای استفاده در فارسی‌نویسی بوده و از تمام نویسه‌ها بهره نبردم چون نیازی نبود. همان 34 نویسه که پردازش کردم برای نوشتن فارسی استاندارد (کاری به گویشهای محلی و تفاوتشان با فارسی استاندارد یا معیار ندارم) کافی است.

*******************************

تا جای ممکن از تغییر نویسه ها پرهیز کردم آن چند نویسه هم که تغییر در دیده میشود نیاز بود چون شباهت بسیاری به هم داشتند و باعث اشتباه خوانی میشدند.

******************************

منظورتان از نویسه های بزرگ و کوچک طراحی مانند حروف بزرگ و کوچک لاتین (Aa,Bb,Cc) است؟

اگر پاسخ آری است. من ضرورتی نمیبینم چون اصلا ایده بدرد بخوری نیست. و صرفا اضافه و تنها زمان  یادگیری را افزایش میدهد و کارکرد خوبی هم ندارد.

**************************

اگر روزی به نویسه های باقی مانده اوستایی نیازی بود میتوان از آنها بهره گرفت اما اکنون بهتر است سراغشان نرویم چون برای نوشتن متنهای فارسی نیازی به آنها نیست.

*********************

بله پیش از من کسانی نویسگان اوستایی را باز طراحی کرده اند اما آنها برای خود زبان اوستا اینکار را کرده اند نه برای فارسی نوشتن!

اما کار من برای نوشتن فارسی بوده و در آن هماهنگی نویسه ها با دستور آوایشی فارسی و همچنین هماهنگی حروف با همدیگر و بدچهره نشدن نوشتار در زمان فارسی نوشتن ملاک بوده است.

نباید این دو حرکت را با هم مقایسه کرد هدفها یکی نیست.‌

*********/*//******************** ‌

 من هم میتوانستم تمام نویسه ها را همانگونه که در خط اوستایی سنتی هست طراحی کنم اما هنگام نوشتن بسیار نازیبا میشدند که من دست به بهسازی زدم.

**********************

پیشنهاد میدهم دست کم با این نسخه بهسازی‌شده و اوستایی کهن  20 صفحه بنویسید تا تمام مشکلات و مزیتهای هردو را به طور عملی متوجه شوید. آن زمان بهتر میتوان درستی یا نادرستی بهسازی را نقد کرد.

****************

اگر ممکن است پاسختان را با خط عربی بنویسید تا بهتر بتوانم پاسخگو باشم با سپاس از شما برای گفتگو.

---

آیا نویسه‌دان این گونه ی نویسمان اوستاییک هست ؟

---

بله دقیقا فونت یا نویسه دان گزارده‌ام ویژه برای همین ویرایش ساخته  و پردازش کرده‌ام.(نویسه های لاتین را هم در خود داره)

این نسخه از فونت مناسب وبسایتها و برنامه‌ها ساخته شده :

فونت اختصاصی را دانلود و نصب کنید: دانلود

****************************************

نویسه ‌دان (فونت) دیگری هم برای محصولات چاپی (مناسب کتاب، مجله ) ساخته‌ام که در روزهای آینده برای دانلود خواهم گذاشت.

نمونه ای از این نویسه دان در نگاره زیر پیداست:

---

نه، نویسه‌دان گونه ی اوستاییک پیشنهاده ی خواجه احسانی

---

من چیزی در مورد پیشنهاد و کارهای خواجه احسانی نمیدانم و ایشان نمیشناسم.

در اینترنت هم گشتم به چیزی برنخوردم!؟

******************************

اما اگر این نویسه‌دان که در سایت آقای محمد احسانی گذاشته ‌‌‌‌اند:

۱-فونت ایشان با یونیکد لاتین ساخته شده و با صفحه کلید من نمیتوانید بنویسید باید از خود صفحه کلید لاتین کمک بگیرید.(آن‌ هم چپ به راست مینویسد)

2- این فونت خیلی گرافیکی طراحی شده مناسب عکس‌نوشته، پوستر و محصولات گرافیکی است و برای نوشتن متن بلند مناسب نیست.

---

drud,

paykara ye bâlâ, (ke 55 nevisa ye avestâik râ minemâyân ad) râ, az jâldima?/jâlaparšta?/azdixdima?/[webpage] e bonyâdgâh e vasti ye avestâik, vâm setada am. šâyad vârnacitra?/vârnacehra?/nevisagix?/[font] e avestâik râ, sâxta bâš and, beež man netavânest am, parvanda ye vârnacitra râ yâftan. agarce mitavân ân râ, âsânvâr, sâxtan. 

bâ âtâyândan e vârnacitra ye nemâyânda šoda, andar paykara ye bâlâ, o vârnacitra ye avestâik e sâxta šoda, andar payvand e 

http://skyknowledge.com/avestan-nouveau.htm

, o hamconin, šiva ye sâxtan e vârnacitra ye gorjestânik e [BPG Glaho] (nemâyânda šoda andar paykara ye zir), yak vârnacitra, barây e 55 nevisa ye avestâik, xvâh am sâxtan. šomaragân râ ham, az nevisagân e devânâgarigân xvâh am vâm setadan.

barây e pežuheš e bištar andarbâra ye vâžagân e sanskrit/avestâik/pahlavik e jâlaparšta [webpage], o vârnacitra [font], payvandân e zir râ donbâl kon id:

https://en.m.wiktionary.org/wiki/पृष्ठ#Sanskrit

https://en.m.wiktionary.org/wiki/चित्र#Sanskrit

https://en.m.wiktionary.org/wiki/वर्ण#Sanskrit

---

درود بر شما.

پیشتر با کارهای ایان جیمز برای دیساندن (دگریدن شکلی) خط اوستایی آشنا شده بودم.

راستش کار من با ایشان اندکی تفاوت دارد و آن اینست که ایشان صرفا خط اوستا را بروز رسانی کرده اند اما هدف کار من بهسازی این الفبای کهن برای زبان فارسی و نیازهای روز آن بوده است و از تمام نشانگان کهن هم بهره نگرفته‌ام آنها که نیاز بود را با بهسازی در الفبایی به نام ایرانیک گنجاندم.

**********************

از پیوندهایی(لینک)که گذاشتید سپاسگزارم.

**********************

برای باز طراحی شما از خط اوستایی چشم به راهم.و کنجکاوم برای افزودن شمارگان به آن.(خود من بنا به دلیلهای ساخت شمارگان را کنار گذاشتم)

***********************

راستش از شما و دیگران اگر امکانش برایتان هست این خواهش و درخواست را داشتم که از همین اصلاح و بهسازی الفبای اوستایی (الفبای ایرانیک ) استفاده شود (که برای آن وقت و انرژی زیادی صرف شده، هم پژوهشی و هم نرم‌افزاری) و آن را رواج دهیم و اگر مشکلی در آن میبینیم با هم اندیشی یکدیگر ویرایش و اصلاح کنیم و از انرژی گذاشتن برای دوباره کاری و ساخت نسخه‌های گوناگون بپرهیزیم.

بیاییم با تبلیغ و نوشتن با آن، کاربرد آنرا گسترش دهیم و راه را برای ثبت آن در یونیکد به عنوان الفبایی برای زبان فارسی و دیگر زبانهای ایرانی باز کنیم(یا دستکم ثبت چند نویسه جدید در کنار همان یونیکدهای پیشین اوستایی).

به امید همکاری و همبستگی تمام عزیزان.

با سپاس

Answer 2

پندارم نویسگان «ش، گ، ن» بایند بیشتر به همتا ی اوستاییک خویش نزدیک و همانند باشند. نویسه ی «ش» بسیار مانند همتا ی ابریک (hebrew) آن است کاش بیشتر به نویسه ی یک-ی از نویسمانان ایرانیک هممانند باشد. اگر گردی نویسه «د» کوچکتر باشد بهتر است.

چیده شده/ ببوده درست است. [نمونه : کشش شده (نادرست) = کشته شده]

Comments

در مورد نویسه «ش» در دبیره‌ی پارتی هم به شکل عبری است و در کل درهمه‌ی الفباهای برگرفته از آرامی  اندک دگرگونی با یکدیگر دارند سخت نگیرید اینگونه شکل مستقل‌تری دارد / در مورد «ن» این حرف از صدای (ن / nye) اوستایی گرفته‌شده (اوستا 6 گونه «ن» دارد)  و شکلش با «ن / 𐭭 » پهلوی کتیبه‌ای یکسان است./ نویسه «گ» چون نیاز بود متفاوت از «کسره» و «ی» باشد به این شکل درآمد که برگرفته از نویسه پهلوی کتابی است. راه بهتری نبود شما پیشنهاد بهتر و مناسبتری دارید؟

*****************************************

اگر گردی نویسه «د» کوچکتر باشد بهتر است.

پیشنهاد جالبی است.

 اگر من «د» اینگونه کشیده کار کردم برای حالت گرافیکی‌ گیرا و سنتی‌اش بود میتوان آنرا ویرایش به دلخواه کرد.

****************************

بله اشتباه شده است. «چیده شده» درست است.سپاس

***********************************

اگر این نسخه‌ی ویرایش شده رواج یابد در نظر داشتیم این چند نشانه‌ي متفاوت را به یونیکد پیشنهاد داده تا به لیست دیگر نویسه‌های اوستا افزوده گردد و این چند نشانه، یونیکد ویژه خود را درکنار  نویسه‌های دیگر اوستایی داشته باشد و در کل استقلال هر دو نسخه حفظ شود.

---

به هر روی «ن» بسیار به Z لاتین هممانند ببوده است.

نویسه ی «ش» پارتیک اندر دو گونه ی نویسمان پارتیک برگرفته از آرامیک کمابیش مانند شماره ی هفت است و اندر دو گونه ی دیگر مانند همتا ی آرامیکش است. پایین این نویسه تیز است و گرد نیست؛ با این همه نویسه ی «ش» ته گرد را بد ندانم.

ببینید پیدا ی آن چگونه خواهد بودن اگر سر کشگان و دندانگان هر نویسه را تیز و کشگان بالاییک و پایینیک هر نویسه را نازک و اندرون آن را کلفت کنید.

«گ» پارتیک چه؟ [که مانند «د» پارتیک است] «گ» الفبا ی ایرانیک بد نیست. من اواز خواهم که این نویسه هممانند به همتایش اندر دیگر نویسمانان یا برگرفته از یک-ی از نویسمانان ایرانیک باشد.

---

«پایین این نویسه تیز است و گرد نیست؛ با این همه نویسه ی «ش» ته گرد را بد ندانم.»

راستش اصلا خودتان را درگیر تیز بودن یا گرد بودن این نشانه نکنید کل یک فونت باید شمای یگانه داشته باشند و من هم بر همین استاندارد این نشانه را همسو با دیگر نویسه ها پردازش کرده‌ام.

 همانطور که گفتم در فکر این هستم که چند نشانه متفاوت شده را در یونیکد ثبت شود و این چند نشانه تنها در هنگام فارسی نوشتن با الفبای اوستایی استفاده شود. نمونه: 

کوردها با خط عربی مینویسند اما چند نشانه متفاوت دارند (ێ / ۆ / ڕ / ڵ / ۊ / ۇ /ڤ) که در عربی و فارسی کاربرد ندارد  قصد ما هم دقیقا همین گونه است.

Answer 3

این نسخه از الفبای اوستایی ویرایش و بروز رسانی شد:

 برخی از نویسه‌ها در نسخه‌ی پیشین ویرایش شد و نام این الفبا از «ایرانیک» به الفبای «اوستایی نوین» تغییر یافت.

Answer 4

با درود. دبیره اوستایی نوین بسیار خوب است. اگر بتوانید کاری کنید که بتوان با آن در نرم افزار word نوشت بسیار بهتر است. اکنون با libre office می نویسم. دوم اینکه چگونه می توان با این دبیره فایلها و فولدرها را نامگذاری کرد؟

Comments

با درود قسمتی از این مشکلها به پشتیبانی نکردن ویندوز و word مربوط است و قسمتی هم نیاز است تا ابزارهایی اختصاصی برای دبیره اوستایی برنامه‌نویسی شوند.

تلاشهای خودم برای حل این مشکلات تا کنون راه بجایی نبرده.

 نیاز به برنامه‌نویسی است که از من برنمی‌آید.

Answer 5

با درود. اگر می توانید درباره دبیره آینده ایران نگرسنجی بگذارید. با گزینه های زیر:

1. پیرایش دبیره تازی مانند آنچه در کردی انجام شده

2. دبیره بوستانی ساخته یان جیمز که از روی دبیره های ایرانی ساخته شده

3. همین دبیره اوستایی نوین

4. دبیره لاتین

5. دبیره سیریلیک مانند تاجیکستان

هرآینه دیدگاه من این است که دبیره نفانی ما بوستانی یا اوستایی نوین باشد و لاتین را برای کاربرد جهانی برگزینیم.

Comments

درود 

راستش را بخواهید نظرسنجی چندان کمکی نمیکند چون هر کس با دید خود به الفبا نگاه میکند (که در موارد زیادی هم احساسی و غیر‌دانشی به الفبا نگاه میکنند ) که نتیجه نظرسنجی نمی‌تواند با اینکه چه الفبایی به سود زبان فارسی است یکسان باشد چه بسا در تضاد میتواند باشد.

در مورد اینکه کدام الفبا برای فارسی سودمند است باید به نقد و کنکاش الفباهای گوناگون پرداخت ، سود و زیان هرکدام را سنجید و بر اساس اینکه کدام سودمندی بیشتر و زیان کمتری برای زبان فارسی دارد آنرا برای نوشتار فارسی برگزید و آنرا گسترش داد.

پیشنهاد خودم :

۱-الفبای اوستایی (چه راست‌چین و چه چپ‌چین)

۲-الفبای لاتین اصلاح‌شده

..............................‌‌‌‌‌‌‌

الفبای عربی اصلاح شده(کردی،ایغوری) و الفبای سیریلیک بنا بدلایلی مناسب نیستند و زیانشان از سودشان بیشتر است و دور باطل زدن هست.

Answer 6

درود میشه بجای راست چین از چپ چین استفاده کرد یا راست چین بهتره؟

Comments

درود

خود الفبای اوستایی از راست به چپ هست(مانند خط عربی).

این نسخه هم که آماده کرده ام از است به چپ هست.

شاید به زودی، نسخه‌ای چپ‌نویس هم ارائه بدهم البته با نامی متفاوت.

در کل خط چپ‌چین مزایای بیشتری نسبت به راست‌چین داره.